टिजीए के हो ?, जन्मेको दुई सातामै अप्रेसन नगरे बच्चाको ज्यान जोखिममा (भिडियो)

ट्रान्स्पोजिसन अफ ग्रेट आर्टरिज (टिजीए) भनेको मुटुमा हुने दुर्लभ समस्या हो । शहीद गंगालाल राष्ट्रिय हृदय केन्द्रका वरिष्ठ मुटुरोग सर्जन डा. रविन्द्रभक्त तिमलाका अनुसार यस्तो अवस्था हुँदा शरीरमा अक्सिजन न्यून हुन्छ ।

‘टिजीए हुँदा शरीरमा अक्सिजनको मात्रा एकदमै पुग्दैन’, उहाँ भन्नुहुन्छ, ‘नपुग्ने बित्तिकै कुनै पनि बेला बच्चाको मृत्यु हुनसक्छ । त्यसैले इमर्जेन्सी रूपमै अप्रेसन गरिहाल्नुपर्छ ।’

यस्तो अवस्था भएको बच्चाको शल्यक्रिया जन्मेको एकदेखि दुई हप्ताको बीचमा गर्नु उत्तम हुने डा. तिमलाको भनाइ छ । उहाँका अनुसार यदि सो उमेरमा अप्रेसन नगरे एक दुई महिनामा गर्नैपर्छ । ‘एक–दुई महिनामा पनि अप्रेसन गर्न सकिएन भने बच्चा मर्ने सम्भावना ५० प्रतिशत हुन्छ’, उहाँले भन्नुभयो । यसरी टिजीए भएका बच्चाको पत्ता लागेको दुई–चार दिनमै अप्रेसन गर्ने पहल गर्ने गरेको उहाँले बताउनुभयो ।

हेल्थपाटीसँगको कुराकानीमा डा. तिमलाले शहीद गंगालाल राष्ट्रिय हृदय केन्द्रमा धेरैजसो बच्चाको टिजीए समस्या भएको थाहा भएको दुई–चार दिनभित्रै अप्रेसन गर्ने पनि बताउनुभयो ।

शल्यक्रिया कति खतरा ?
अप्रेसनको खतरा नै नहुने भन्ने नहुने डा. तिमला बताउनुहुन्छ । उहाँका अनुसार खतरा मोलेरै अप्रेसन गर्नुपर्छ । यसरी अप्रेसन गर्दा धेरैजसो बच्चालाई सामान्य जीवनमा फर्काउन सकिने उहाँ बताउनुहुन्छ । त्यस्तै पछिल्लो समय केन्द्रमा बालमुटरोग शल्यक्रिया युनिट निर्माण गरेको तथा सघन उपचार कक्ष भनेर पनि सुरु गरिएकाले पछिल्ला वर्षहरूमा अप्रेसनपछिको अवस्थामा सुधार भएको जानकारी दिनुभयो ।

‘जुन बच्चाको अप्रेसन गर्नुपर्ने हो, उसको अप्रेसन गरेर बचाउने मात्र नभएर लामो समयसम्म कष्टकर जीवन जिउनबाट मुक्त गर्न सकिन्छ’, उहाँले भन्नुभयो ।

औषधिले निको पार्न नसकिने भएकाले टिजीए भएका बालबालिकाको मुटुको अप्रेसनको विकल्प नरहेको डा. तिमलाको भनाइ छ । त्यसैले जोखिम मोलेर पनि जसरी पनि अप्रेसन नै गर्नुपर्ने उहाँले बताउनुभयो ।

अप्रेसनपछिको जीवन

मुटुमा टिजीए समस्या भएका बालबालिकाको अप्रेसनपछि सामान्यसरह नै हुने डा. तिमलाको भनाइ छ । उहाँका अनुसार कतिपयमा भल्भहरूमा चुहावट हुने, रगतको नलीहरू साँघुरिन सक्ने जस्ता समस्या हुन्छन् । पछि समस्याको समाधान गर्दै जान सकिने उहाँ बताउनुहुन्छ ।

'अप्रेसनको फाइदा भनेको अरू बच्चा सरह नै बनाउने हो' डा. तिमला भन्नुहुन्छ, 'अप्रेसनपछि अरू बच्चा जस्तै दाैडिन, खेल्न, शारिरीक व्यायाम गर्न सक्छ । यो नै ठुलो फाइदा हो ।'