आगामी बजेटमा के-के छन् स्वास्थ्य मन्त्रालयका नयाँ प्रस्ताव ?
प्रस्तावित नीति तथा कार्यक्रममा धेरैजसो पुरानैलाई निरन्तरता
स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले आगामी आर्थिक वर्ष २०७९/ ८० का लागि नीति तथा कार्यक्रम तयार गरी अर्थ मन्त्रालयलाई पेश गरेको छ । आगामी आर्थिक वर्षका लागि स्वास्थ्य मन्त्रालयलाई ७४ अर्बको वजेट तोकिएको छ । यो गत आर्थिक वर्षको भन्दा २० अर्बले कम हो ।
स्वास्थ्यले चालू आर्थिक वर्षकै आर्थिक वर्ष (२०७८/ ७९) कै धेरैजसो कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिएर केही नयाँ योजना अघिसारेको छ।यसपटक नयाँ भन्दा पनि भइरहेका संरचनाको सदुपयोग गरी सेवा सुविधालाई विस्तार गर्न केन्द्रीत रहँदै नीति तथा कायक्रम तयार गरिएको स्वास्थ्य सचिव डा. रोशन पोखरेलले जानकारी दिनुभयो ।
उहाँले नयाँ संरचना बनाउदा समय लाग्ने भएकाले पुराना संरचनामै आवश्यक पर्ने सेवा र सुविधा विस्तारमा मन्त्रालय केन्द्रीत रहेको उहाँको भनाइ छ । स्वास्थ्य मन्त्रालयले नीति तथा कार्यक्रममा समावेश गर्ने स्वास्थ्यका कार्यक्मर पेश गरिसकेको र अब ती कार्यक्रमहको मुल्यांकन गरी सरकारले स्वीकृति दिने डा.पोखरेलले बताउनुभयो।
आगामी वर्षको नीति तथा योजना कार्यक्रममा जेष्ठ नागरिक अस्पताल स्थापनाको प्रस्ताव स्वास्थ्यले गरेको छ । विशिष्ठकृत सेवा दिने गरी निर्माणको प्रस्ताव गरिएको ज्येष्ठ नागरिक अस्पताल बहुवर्षीय योजना अन्तर्गत रहेको छ । ज्येष्ठ नागरिकको बढ्दो जनसंख्यालाई मध्यनजर गरी उक्त अस्पताल निर्माणको योजना बनाइएको स्वास्थ्य सचिव डा.पोखरेलले जानकारी दिनुभयो ।
उहाँका अनुसार वर्षमा एकपटक ४० वर्ष माथिका नागरिकको उच्च रक्तचाप, पिसाबमा अबलुमिन, रगतमा ग्लुकोज जाँच, पाठेघरको मुखको क्यान्सरको निशुल्क स्क्रिनिङ सेवा, पाठेघरको मुखको क्यान्सरविरुद्ध खोप कार्यक्रमलाई प्राथमिकतामा राखी नीति तथा कार्यक्रममा समावेश गर्न प्रस्ताव गरिएको छ । सरकारी संस्थाले यी सेवा दिएबापत् मन्त्रालयले सोधभर्ना दिनेछ ।
यसले नसर्ने रोगको रोकथाम तथा नियन्त्रणका बहुक्षेत्रिय कार्ययोजना(२०७८ - २०८३) र दिगो विकास लक्ष्यले निर्धारण गरेको लक्ष्य प्राप्त गर्न सहयोग पुग्ने अपेक्षा लिइएको छ । रक्त सञ्चार सेवालाई व्यवस्थित र सर्वसुलभ गराउन ७ वटै प्रदेशमा सरकारी स्वामित्वको ब्लड बैंक स्थापना गर्नुका साथै शारीरिक तथा मानसिक अपांगता भएकाहरुका लागि प्रत्येक प्रदेशका अस्पताललाई २५ देखि ५० बेडमा विकास गरी एक / एक वटा पुर्नस्थापना केन्द्र स्थापना गर्ने स्वास्थ्य मन्त्रालयको प्रस्ताव छ ।
यसैगरी हरेक बिरामीको स्वास्थ्य रेकर्ड डिजिटल प्रणालीमा राख्न सबै अस्पतालमा विद्युतीय स्वास्थ्य सूचना प्रणाली लागू गर्ने तयारी मन्त्रालयको छ ।
यो सेवा सुरु भएमा बिरामीले सेवा लिन पूराना कागाजात बोकेर अस्पताल जानु पर्दैन । यसैगरी वैदेशिक रोजगारीमा गएका नेपालीहरुको स्वास्थ्य अवस्थालाई मध्यनजर गर्दै ५० हजारभन्दा बढी नेपाली श्रमिक रहेका देशहरुमा डाक्टर (स्वास्थ्य सहचारी )पठाउने तयारी पनि मन्त्रालयको छ ।
मलेसिया, कतार र साउदी अरबमा स्वास्थ्य सहचारी पठाउने प्रस्ताव मन्त्रालयको छ । यसले विदेशमा कार्यरत नेपालीहरुको स्वास्थ्य समस्यालाई समाधान गर्न टेवा पुग्ने विश्वास लिइएको छ । यस्तै आगामी आर्थिक वर्षमा ५, १० र १५ शय्याका १०० वटा आधारभूत अस्पतालको निर्माण सम्पन्न गरी स्वास्थ्य सेवा सञ्चालन गर्न बजेट माग गरिएको छ । आधारभूत अस्पतालको याेजना त्रिवर्षीय याेजना अन्तगर्त चालू आवमा ल्याइएकाे कार्यक्रम हाे ।
नेपाल औषधि लिमिटेडको विकास
आधारभूत औषधि उत्पादन सरकारले नै गर्ने गरी औषधि लिमिटेडको क्षमता अभिवृद्धि गर्ने लक्ष्य राखिएको छ । औषधिमा आत्मनिर्भर बनाउन जाेड दिइएकाे छ ।
७ वटै प्रदेशमा एउटा आयुर्वेद तथा प्राकृतिक चिकित्सालयको स्थापना
सबै जिल्लामा आयुर्वेद अस्पताल बनाउने गत वर्षको नीति तथा कार्यक्रमलाई यसवर्ष पनि निरन्तरता दिइएको छ । २ वटा जिल्लाबाहेक सबै जिल्लामा आयुवर्दे अस्पताल बनाउने अवधारणा बनिसकेकाे हालकाे अवस्था छ । ७ वटै प्रदेशमा एउटा आयुवेर्द तथा प्राकृतिक चिकित्सालयको स्थापना गर्न पनि नीति तथा कार्यक्रममार्फत वजेट माग गरिएको छ ।
तपाईँको अभिमत