बालबालिकालाई चाडबाडमा निम्तन सक्ने स्वास्थ्य जाेखिमहरू (भिडियो)
स्वस्थ जीवनयापनका लागि खानपिन महत्वपूर्ण कुरा हो । बच्चादेखि बुढासम्मले जुनसुकै समयमा पनि खानपिनमा विशेष ध्यान दिन जरुरी पर्छ । अहिले हिन्दुहरूको महानपर्व बडादशैंको रौनक देशभर छ । दशैंको बेला पेय पदार्थ, मासु तथा जंक फुडको खपत धेरै हुने गर्छ ।
वयस्क एवं दीर्घ रोग भएका बिरामीहरूले आफ्नो स्वास्थ्य अवस्था जानेर खानपिनमा रमाउन डाक्टरहरू सुझाउँछन् । कस्ता बिरामीले के खाने के नखाने भन्ने सम्बन्धमा डाक्टरको सल्लाह बमोजिम अघि बढ्नुपर्छ । वयस्कको तुलनामा बालबालिकामा अन्य रोगहरू खासै नहुने भएकाले उनीहरूलाई खानपिनमा खासै बार्न नपर्ने बालचिकित्सकहरूको भनाइ छ ।
चाडपर्वमा आमावुवा घरकै कामले व्यस्त रहने भएकाले अरू सामान्य दिनको तुलनामा उनीहरूले बालबालिकालाई त्यत्ति ध्यान दिन भ्याएका हुँदैनन् । यतिबेला पिङ खेल्ने नाममा लडेर दुर्घटना हुने, साथीभाइसँग खेल्ने क्रममा चोटपटक लाग्न सक्ने, पौडी खेल्न जाँदा डुब्न सक्ने, सरसफाइमा ध्यान नदिने एवं समयमा खाना खान नपाउने जस्ता समस्याहरू देखिन सक्छन् । त्यसैले दशैंका रमाइलोसँगै आफ्ना बालबालिकाको विशेष ध्यान दिनपर्ने कान्तिबाल अस्पतालका वरिष्ठ बालरोग विशेषज्ञ डा. रामहरि चापागाईँ बताउनुहुन्छ ।
दशैं लगायत चाडपर्वका बेला बालबालिकाको खानपिन र हेरचाह कसरी गर्ने भन्ने विषयमा हामीले डा. चापागाईंसँग कुरा गरेका छौं ।
दशैं अन्य चाडपर्वभन्दा धेरै दिनसम्म मनाइन्छ । प्राय: सबैको घरमा माछामासु पाक्छ । धेरै दिनका लागि पुग्ने गरी एकैपटक मासु काट्ने चलन छ । तर सबैको घरमा फ्रिजको व्यवस्था हुँदैन । फ्रिज नभएकाहरूले मासुलाई एकैपटक पकाएर राख्ने र चिसो मौसम पनि सुरु भइनसकेकाले उक्त मासु बिग्रिसकेको थाहै पाउँदैनन् । धेरैले पकाएर राखेको मासुलाई बारम्बार तताएर खाने गरेको पाइन्छ । साथै गाउँघरमा मासुलाई घाममा सुकाउने चलन पनि छ । घाममा मासु सुकाएर खानु पनि स्वास्थ्यका लागि लाभदायक मानिदैँन ।
यस्तै दशैंको समयमा बासी खानेकुरा खाने प्रवृत्ति देखिन्छ । माछा, मासु एकैपटक पकाएर राखेर साथीभाई परिवार आफन्तजन भेला भई खाइन्छ । बासी खानेकुरा कसैले खान हुँदैन । धेरै दिन अगाडि पकाएको मासु खाँदा बालबालिकामा पेटको समस्या देखिन्छ । जस्तै पखाला चल्ने, बान्ता हुने लगायतका समस्या देखिन सक्छ ।
बालबालिकाहरूलाई खानपिनको कुरा गर्दा वयस्क व्यक्तिलाई जस्तो के खाने के नखाने भन्ने हुँदैन । वयस्कलाई विभिन्न रोगहरू देखा परिसकेको हुन्छ र उनीहरूले विभिन्न औषधिहरू खाइरहेका हुन्छन् तर बालबालिकाको हकमा अति कमलाई मात्रै दीर्घ रोग देखिएका हुन्छ । जस्तो वयस्कलाई उच्चरत्तचाप, मधुमेह, कोलोस्टोरोल लगायतका समस्या देखिएको हुनसक्छ भने बालबालिकामा यी समस्या अति कम हुन्छन् । यसले गर्दा पनि बालबालिकाको खानपिन सजिलो छ । यद्यपि यदि मिर्गौला, मुटु रोगको समस्या भएका बालबालिकाहरू छन् भने उनीहरूको खानपिनबारे डाक्टरसँग परामर्श लिनपर्छ ।
दशैं, तिहारमा बालबालिकाहरूमा खानपिनका कारण बिरामी हुने भन्दापनि खेल्ने क्रममा चोटपटक लाग्ने जोखिम हुन्छ । कति बालबालिका पिङ खेल्ने क्रममा लडेर घाइते हुन्छन् । साथीभाईसँग पौडी खेल्न जाँदा डुबेका घटनाहरू पनि छन् ।
त्यसैले दशैं तिहारमा बालबालिकालाई खानपिनको अलवा बाहिरी क्रियाकलापमा पनि ध्यान दिँऊ । घरका सदस्यहरू घरका काम र पाहुनासँग व्यस्त हुनेमात्र होइन आफ्ना बालबालिकाका लागि पनि समय छुट्याउनपर्छ ।
अर्को कुरा, लामो समय विद्यालय बिदा हुने भएकाले उनीहरूको मुभमेन्ट धेरै हुन्छ । जतिधेरै मुभमेन्ट हुन्छ त्यतिनै बालबालिकालाई जंक फुड दिने गरेको पाइन्छ । टिका लगाउन अन्यत्र जाँदा सजिलोको नाममा बालबालिकालाई जंक फुड खुवाउने गरेको पाइन्छ ।
दशैं तिहार फलफूलसँग जोडिएको चाड पनि हो । फलफुल चिनेर खानपर्छ । कुहिएका, सडेगलेका, विषादीयुक्त फलफूल चिन्नपर्छ ।
तपाईँको अभिमत