महिनावारी पर सार्ने औषधि खाएर आफ्नै स्वास्थ्यमाथि अत्याचार नगरौँ

महिनावारी पर सार्न परिवार नियोजनका लागि प्रयोग हुने औषधि खान्छन् महिलाहरु, जुन हानिकारक छ । महिनावारी पर सार्ने औषधि कुनै नयाँ होइन, यो परिवार नियोजनका लागि प्रयोग गरिने औषधि हो । विदेशमा महिनावारीको औषधि छैन । नेपालमा यसको प्रयोग बढी छ । भारतमा पनि होला शायद । यो औषधि एक प्रकारको हर्माेन हो । महिनावारी पर सरोस् भनेर यो औषधि खाने चलन छ तर यसले स्वास्थ्यमा असाध्यै असर गर्दछ । 

यो औषधि परिवार नियोजन र कुनै विशेष परिस्थितमा मात्रै प्रयोग गर्नुपर्दछ । परिवार नियोजनका लागि महिनाभरी यो औषधि खानुपर्छ तर महिनावारीलाई केही दिन पर धकेल्न खाने यो औषधिले हर्माेन गढबढी गर्छ र पछि गम्भीर बिरामी बनाउँछ । 

एक महिना अगाडिको कुरा हो । मैले एकदमै नजिकबाट चिनेको एक जना महिला थिइन् । उनको घरमा जुठो बानुपर्ने थियो । ती महिला थाइराइडको बिरामी पनि थिइन् । जुठो बार्नुपर्ने साथसाथै उनले नै घरको सबै जिम्मेवारी सम्हाल्नुपर्ने थियो । 

घरमा तिथि श्राद, पुजा पर्दा महिनावारीको समय पर्ने भएकाले उनले मलाई महिनावारी पर सार्ने औषधि खानुपर्ने आफ्नो बाध्यता बारम्बार सुनाइरहन्थिन् तर मैले आफ्नो स्वास्थ्यलाई आफैंले अत्याचार गरेर, हिंसा गरेर महिनावारी पर सार्ने औषधि नखाउ भन्दै आएकी थिए । 

तर एक महिना अगाडि उनको घरमा मानिसको मृत्युपश्चात किरिया बस्नुपर्ने थियो । त्यतिबेला पनि उनको महिनावारीको समय नजिकिएको रहेछ, उनले किरिया नसकुन्जेल ५ दिनजति औषधि खाइछन् । ५ दिन महिनावारी पर त सर्यो तर त्यसको ४५ दिन लगत्तै महिनावारी हुँदा बेस्सरी गाह्रो बनाएछ । 

उनलाई त्यो परिवार नियोजनको औषधिले असर गरेछ । बिरामी परिन् । एकदमै धेरै रगत बगेछ । ५–६ दिनसम्म घरमै आराम गर्नुपर्ने भएछ । थाइराइडका बिरामी भएकाले उनी अत्तालिएर डाक्टरकहाँ जचाउँन पुगिछन्। 

डाक्टरले कसरी एक्कासी यस्तो भयो ? भनेर सोध्दा भनिछन्–मैले महिनावारी पर सार्ने औषधि खाएकी थिएँ।’ त्यसपछि डाक्टरले बेस्सरी झपार्नु भएछ । महिलाहरुमा देखिने विभिन्न किसिमको स्वास्थ्य समस्या हर्माेनको गडबडीका कारण पनि हुने गर्छ । 

शरीरभित्रको प्राकृतिक कुरालाई पछि सार्न हर्माेनको प्रयोग गरेर पछि स्वास्थ्यलाई दुख दिने महिलाहरुको यो नियति महिनावारी बारेको नकारात्मक सामाजिक दृष्टिकोण र संस्कारको परिणाम हो । 

आफ्नो स्वास्थ्यको ख्याल नगरी संस्कारका नाममा यस्ता औषधि खानु आफ्नै स्वास्थ्यमाथिको अत्याचार हो। 

आफैंले आफ्नो स्वास्थ्यमाथि हिंसा गर्नु हो । यो औषधिको अविवेकशिल प्रयोग हो । हामी यो बुझ्दैनौ कित हाम्रो समुदायमा कतिपय हाम्रो जाती तामाङ, राई, शेर्पाहरुले त महिनावारी बार्दैनन् उनीहरुलाई केही हुँदैन तर बाहुन क्षेत्री महिलाहरुले बार्नुपर्छ । महिनावारी भनेको फोहोर र नराम्रो कुरा भन्ठानेर वर्षका कम्तिमा ३/४ पटक नै महिलाहरुले यस्तोखाले औषधि खान बाध्यछन् । यो सबै उनीहरुले महिनावारीको विज्ञान नबुझेर गरेका हुन् ।