नेपालमा एड्सबाट हुने मृत्युदर ८५ प्रतिशतले घट्यो
सन्दर्भ : विश्व एड्स दिवस
हेल्थपाटी - मंसिर १६, २०८१ २१:१५ मा प्रकाशित
अ +
अ -
नेपालमा एड्सबाट हुने मृत्युदरमा ८५ प्रतिशतले कमी आएको छ । विश्व एड्स दिवसको अवसरमा राष्ट्रिय एड्स तथा यौन रोग नियन्त्रण केन्द्रले आयोजना गरेको अन्तरक्रिया कार्यक्रममा निर्देशक डा. सर्वेश शर्माले नेपालमा सन् २००० देखि अहिले २०२४ को अन्त्यसम्ममा मृत्युदर ८५ र नयाँ बिरामीको संख्यामा ७८ प्रतिशतले कमी आएको जानकारी दिनुभएको हो। उहाँको अनुसार यो दर ९५ प्रतिशतमा झार्ने लक्ष्य रहेको छ ।
उहाँका अनुसार सन् २०१० मा १ हजार ७ सय जनाको एड्सका कारण मृत्यु भएकोमा सन् २०२३ मा २६१ जनाको मृत्यु भएको छ ।
उहाँले एचआइभीको नयाँ संक्रमण दर सन् २०१० को तुलनामा ७८ प्रतिशतले कम र सन् २००० को तुलनामा ९१ प्रतिशतले कम भएको बताउनुभयो ।
उहाँले एचआइभी सङ्क्रमिमध्ये ९४ प्रतिशतको पहिचान, ८७ प्रतिशतको उपचार र ७४ प्रतिशतको शरीरमा भाइरसको भार न्यून भइसकेको जानकारी दिनुभयो ।
हाल ६१ जिल्लाका ८४ एआरटी सेन्टरबाट एन्टिरेट्रोभाइरल उपचार निःशुल्क उपलब्ध रहेको छ । देशका सबै जिल्लामा आमाबाट बच्चामा हुने सङ्क्रमण रोकथाम गर्न समुदायमा आधारित कार्यक्रम सञ्चालन भइरहेको छ ।
नेपालमा सन् १९९८ मा पहिलो पटक एचआइभी एड्स देखिएको थियो । नेपालमा हरेक दिन १ जना व्यक्तिमा एचआईभी संक्रमण हुने गरेको पाइएको छ । नेपालमा सन् २०२३ को अन्त्यसम्म नेपालमा ३० हजार ३ सय व्यक्तिहरुमा एचआइभी सङ्क्रमण भएको अनुमान गरिएको छ । सन् २०२३ अर्थात एक वर्षमा ४५७ जनामा नयाँ संक्रमण पुष्टि भएको थियो । कुल संक्रमितमध्ये २४ हजार ७९३ जना एन्टीरेट्रोभाइरल एआरभी उपचार लिइरहेका छन् ।
कार्यक्रममा स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्री प्रदीप पौडेलले एचआइभी संक्रमण नियन्त्रणका क्षेत्रमा नेपालले ठूलो उपलब्धी हासिल गरेको भन्दै अझै पनि यसमा देखिएका चुनौतीहरु पत्ता लगाएर समाधानको बाटोतर्फ जानपर्नेमा जोड दिनुभयो ।
उहाँले नयाँ संक्रमण दर ७८ प्रतिशत र मृत्युदर ८५ प्रतिशतमा झार्न मन्त्रालय मात्र नभएर समूदाय, स्वास्थ्यकर्मी, सरोकारवाला संघसंस्था तथा बिरामीको पनि ठूलो भूमिका रहेको बताउनुभयो ।
कार्यक्रममा स्वास्थ्य सेवा विभागका महानिर्देशक डा. विकास देवकोटाले एचआइभी संक्रमण नियन्त्रण गर्न समूदायमा आधारित कार्यक्रमहरु बढी प्रभावकारी देखिएको र उनीहरुको सक्रियता अझ बढी आवश्यक रहेको बताउनुभयो ।
सन् १९८८ देखि हरेक वर्ष डिसेम्बर १ मा यो दिवस मनाउने गरिन्छ । यौन पेसाकर्मी, यौनकर्मीकहाँ जाने ग्राहक, सुई प्रयोग गर्ने लागूऔषध प्रयोगकर्ता, समलिंगी तथा तेस्रोलिंगीहरु, वैदेशिक रोजगारीमा गएका कामदार तथा संक्रमितका पार्टरन अहिले पनि एचआईभी संक्रमणको जोखिममा छन्।
विश्वमा सन् २०२३ को अन्त्यसम्म ३ करोड ९९ लाख व्यक्तिहरुमा एचआईभी संक्रमण भएको अनुमान छ । विश्वमा सन् १९८१ मा पहिलो एचआईभी संक्रमित रिपोर्ट भएदेखि २०२३ को अन्त्यसम्म ८ करोड ८४ लाख व्यक्तिहरु एचआईभीबाट संक्रमित भइसकेका छन् भने ४ करोड २३ लाख व्यक्तिको मृत्यु एड्सबाट भइसकेको छ ।
विश्वमा हरेक दिन ३ हजार ६ सय मानिस एचआईभी संक्रमित हुन्छन् ।
तपाईँको अभिमत